Het musée Carnavalet is een van de meest onderschatte Parijse musea. Iemand heeft ooit het lumineuze idee gehad om de wervelende geschiedenis van Parijs te vertellen aan de hand van maquettes, meubelen en schilderijen. Hier kun je uren ronddwalen. Het museum bevindt zich in de rue de Sévigné. Een bijzondere buurt voor de doorgewinterde Misérables-adept.
Na het uitlezen van de 1500 bladzijden bleef ik verbluft achter. Al kende ik het verhaal van dwangarbeider Jean Valjean wel ongeveer, toch werd ik helemaal meegezogen in dit sociale epos. Hugo excelleert in de uitwerking van melodramatische zwart-wittegenstellingen en bouwt zo een spannende en bijwijlen ontroerende sfeer op. Er is echter meer. Regelmatig voert de verteller mini-essays op waarin hij dieper ingaat op een of ander thema dat nauw gerelateerd is aan de intrige van de roman, zodat die aan diepgang wint. Vaak analyseren die uitweidingen via allerlei kronkelingen de situatie van de armen. Les Misérables (1862) is entertainment van de bovenste plank, maar tegelijk ook sociaal geëngageerde reflectie. Een eigentijdse, integrale vertaling zou met hoogdringendheid op de literaire agenda geplaatst moeten worden.