Je hoort het telkens weer. “Ik lees amper nog tijdens het jaar, maar probeer elke vakantie mijn schade in te halen.” Mensen lezen tegenwoordig bijna alleen nog maar in de zomermaanden. De rest van het jaar ontbreekt ogenschijnlijk de tijd. Wel, ik weiger dat te geloven. Natuurlijk kan je met een gezin en drukke job geen 68 boeken per jaar lezen, maar toch wel enkele? Stel dat je elke dag ocharme 30 bladzijden leest, dat maakt dan toch een roman van 210 bladzijden per week. Of twee van 400 per maand. Makkelijk twintig kloeke romans per jaar. Neen, tijd is geen obstakel, wel de goesting. Je spaart je lichamelijk liefdesplezier toch ook niet op voor de vakantie? Of is dat de volgende stap in ons chronisch tijdsgebrek: “Het schiet er steeds weer over om elkaar te beminnen, maar wees gerust, tijdens de vakantie maken we dat wel goed.” Onzin natuurlijk, mensen hebben gewoon niet zoveel zin om te lezen.
Dat is spijtig. En in zekere zin onbegrijpelijk. In deze tijden van opgedrongen behoeften zou dat met leesverlangens immers ook moeten kunnen. De PR van literatuur wordt helaas al jaren verwaarloosd. Vooraanstaande politici, sportlui of bedrijfsleiders lezen niet meer of komen er in ieder geval amper voor uit. Het publiek heeft enthousiasmerende wegwijzers nodig en die ontbreken of worden amper opgemerkt. Televisie kan hier een baanbrekende rol spelen. Verleen het woord aan figuren die de bevlogenheid van de dilettant paren aan de blik en de eruditie van de kenner. Deze liefst goed van de tongriem gesneden heerschappen zouden vele mensen flink wat leesplezier kunnen aanpraten. Scheurt de stress je leven aan flarden? Elke dag een portie Dumas, en je vergeet alle ellende. Gebrek aan humor in je leven? Op tijd en stond een hoofdstukje Cervantes of Rabelais. Last van een dalend libido? Laaf u aan een welgekozen 18e-eeuwse libertijn of enkele aangebrande bladzijden van Musset of Apollinaire. Wil je liefst geïnspireerd hongerig aan tafel gaan? Neem een duik in Curnonsky of Brillat-Savarin. Enzoverder. Iemand zou zich eens moeten zetten aan een literair therapieboek. Zo’n dokter in de letteren zou ontelbare mensen gelukkig kunnen maken. Zeker als ie zijn verhaal ook nog eens op tv kwijt zou kunnen.
Ondertussen is het evenwel opnieuw vakantie, en moeten er lijstjes gemaakt worden. Zelfs als je het hele jaar stevig doorleest, blijft het selecteren van vakantielectuur een hachelijke onderneming. Leg ik Les bienveillantes van Littell in de koffer? Toch maar weer die goede oude Simenon? Of het al zo lang geplande derde en laatste deel van Dumas’ musketierscyclus (Le vicomte de Bragelonne)? Misschien moet ik moedig beslissen om geen Frans leesvoer mee te nemen. Boelgakov? Hosseini? Ik vrees dat ik nog even bezig ben, maar de twijfelende vakantielezers onder u wil ik alvast graag enkele tips aan de hand doen. Gaat uw vakantie richting Frankrijk? En wil u ter plekke nog eens echt een goede Franse roman lezen? Wel, in tegenstelling tot wat u zou kunnen denken, is dat zeer goed mogelijk. Als u hier gaat kijken, krijgt u 15 kort beargumenteerde en beproefde tips. Gewoon inpakken en weglezen. Lezen is altijd een beetje reizen. Reizen is altijd een beetje lezen. Tot na de leesvakantie!