Lieven Vandenhaute (Nieuwe Feiten, Radio 1) belde me voor een klein gesprekje over de teloorgang van de Franse diplomatie. U kunt het hier beluisteren. Hieronder enige schriftelijke duiding.
We kunnen het ons nog amper voorstellen, maar tot de eerst helft van de 20e eeuw was het Frans de belangrijkste taal in de diplomatie. Hoewel het diplomatieke netwerk van Frankrijk nog altijd het tweede grootste van de wereld is (158 ambassades en 97 consulaten verspreid over vijf continenten, permanente vertegenwoordiging in 17 internationale organisaties als de UNO, de Veiligheidsraad, de OESO, de FAO …) spelen de Fransen tegenwoordig nauwelijks mee op het diplomatieke wereldtoneel.
En dat beseffen – en betreuren – ze zelf nog het meest. Zeker nu. “La diplomatie française bousculée par la révolte arabe“, kopte Le Monde. Diezelfde krant publiceerde ook een pamflet van een collectief van misnoegde Franse (oud-) diplomaten dat zich ‘Marly‘ noemt. Daarin noemen ze het buitenlands beleid van Sarkozy “amateurisch”, “een streven naar mediasucces op de korte termijn” en “weinig coherent”. PS-voorzitster Martine Aubry schaarde zich uiteraard meteen achter de kritiek van de Marly-groep.
Twee pijnlijk diplomatieke dieptepunten werden tijdens de domino-revolutie naar boven gespit. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Michèle Alliot-Marie (“MAM”) vloog in december tijdens een vakantie in Tunesië met een privévliegtuig van een Tunesische zakenman met nauwe banden met het toenmalige regime. De Franse premier François Fillon is rond de jaarwisseling met zijn gezin in Egypte op vakantie geweest op kosten van Moebarak. MAM heeft trouwens zopas laten weten dat ze aftreedt.
Maar de druppel die voor de Marly-groep de diplomatieke emmer der vernedering heeft doen overlopen is de foto die de nieuwe Franse ambassadeur in Tunesie Boris Boillon (foto) op een sociaal netwerksite postte (voor de duidelijkheid: het betreft een foto van hemzelf). En ook wel een beetje de omstandigheid dat hij het opportuun achtte om het beleid van Khaddafi te verdedigen.
Ondertussen (nog niet bekend bij opname van dit gesprek) is MAM vervangen door Alain Juppé, de nagelnieuwe Franse minister van buitenlandse zaken.