Frans is opnieuw troef om hitlijst te veroveren

Frans is opnieuw troef om hitlijst te veroveren 150 150 Bart Van Loo
(Deze week in De Morgen – artikel van Jeroen de Preter)
 
Kort na Axelle Red staat nu ook Daan op één in Vlaanderen met een grotendeels Franstalige plaat. Bart Van Loo, auteur van een populair boek over het chanson, ziet een trend. En levert er meteen een verklaring bij. ‘Misschien verraadt dit succes heimwee naar een cultuur die nog niet integraal Angelsaksisch was?’

De zomer van vorig jaar begon met een grote muzikale verrassing. Plots was er een nieuwe dEUS en, minstens zo verrassend, voor het eerst kwam de groep met een Franstalige song. Of Barman voelde dat de tijd er rijp voor was? Vlaanderen
heeft het zijn groep in ieder geval niet kwalijk genomen. Quatre mains
werd een van de grootste hits in de geschiedenis van de groep.

Nog succesvoller, en zeker nog veel Franstaliger, was een half jaar later de nieuwe plaat van Axelle Red. Na een wat minder geslaagde uitstap naar het Engels keerde ze met Rouge ardent terug naar de Franse taal én stijl. De Vlaamse fans wisten dat duidelijk te waarderen. Ze zorgden ervoor dat haar plaat eind maart op één stond in de Ultratop. En dan was er ook nog Daan. Met Le franc Belge presenteerde hij zopas een plaat met teksten waarvan de meerderheid in de taal van Di Rupo is geschreven. Le franc Belge kwam vorige week vanuit het niets binnen op één.

Gewrongen relatie

Of de taal daar voor iets tussen zat, valt natuurlijk moeilijk te bewijzen, maar de vaststelling is er wel. Vlaamse grondstroom of niet, Franstalige muziek scoorde deze eeuw nog nooit zo goed.

“Ik denk dat die successen geen toeval zijn”, zegt Frankrijk- en chansonkenner Bart Van Loo. “Je vergeet hier trouwens nog Daans drumster Isolde Lasoen te vermelden, en haar sprankelend hitje Aluminium folie. Volgens mij mag je spreken van een kleine hype.”

Van die hype heeft Van Loo zelf trouwens meer dan één graantje kunnen meepikken. Eind 2011 verscheen van zijn hand het boek Chanson, Een gezongen geschiedenis van Frankrijk. Ondertussen zijn er van dat boek, net als van de bijbehorende cd’s, al circa vijfentwintigduizend exemplaren verkocht.

“Blijkbaar had ik met dat boek een gevoelige snaar geraakt”, zegt Van Loo. “Ik heb het wel eens eerder gezegd: onze relatie met de taal zit wat gewrongen, maar in ons onderbewustzijn spreken we nog altijd een aardig mondje Frans. En misschien verraadt deze trend ook wel een soort heimwee. Heimwee naar de tijd dat onze cultuur niet integraal Angelsaksisch was.”

Van Loos boek en de Ultratop leggen hoe dan ook bloot dat er voor Franstalige muziek in Vlaanderen een groot publiek is. “Maar dat publiek is wel een unservedaudience”, zegt Van Loo. “Oké, Klara heeft een programma over het chanson. Maar de andere zenders? Ik merk toch nog altijd een grote terughoudendheid tegenover Franstalige muziek. In Frankrijk en Wallonië wordt prachtige muziek gemaakt die je hier echt nooit hoort. Ken je Sammy Decoster? Hij maakt Neil Young-achtige muziek, maar dan geworteld in Le Nord. Ik ben er zeker van dat hij in Vlaanderen zou aanslaan. Maar daarvoor moet hij natuurlijk wel een paar keer op de radio worden gedraaid. Soms vrees ik dat daarvoor de moed ontbreekt.”

Airplay

Dat de Vlaamse radiozenders voorlopig nog niet elke Franstalige artiest meteen in de armen sluiten, bevestigt ook Sam Jaspers, directeur van Ultratop. “Vroeger waren de hitlijsten in Vlaanderen een stuk diverser”, zegt hij. “Zo waren er vaker dan nu Franse, maar ook Italiaanse, Duitse of Spaanse hits. Vandaag is dat veel minder het geval, en dat heeft veel te maken met de radiozenders. Die kleuren minder dan vroeger buiten de lijntjes. Met de Ultratop zijn we ook in Franstalig België actief. In die hitlijst staan vaak prachtige dingen, maar ze maken maar heel zelden de oversteek. Omdat ze op de Vlaamse radio nauwelijks gespeeld worden.”

Over airplay hebben kleppers als Axelle Red, dEUS of Daan zeker niet te klagen. Maar of dat dankzij of ondanks hun Franstaligheid is? “Ik vrees dat laatste”, zegt Jaspers, “een beginnende artiest zou ik voorlopig toch nog niet aanraden om met Franse nummers  te komen, als hij op de radio wil komen.”

JEROEN DE PRETER ■