Toots Thielemans, de paus en de Nederlandse songfestivalinzending. Belgisch auteur en conferencier Bart Van Loo over het nieuws van vandaag.
Eerst het nieuws dat de hele wereld bezighoudt… waar is de Boeing 777. Heeft u een idee?
‘Ik heb geen theorie over waar het vliegtuig kan zijn, maar ik vind het spannend om te zien. Het is net een film. Maar ik zie er vooral het noodlot in. Ik heb een beetje vliegangst, het lijkt me zo’n lullige manier om aan mijn einde te komen.’ ‘De minnaar van Edith Piaf, Marcel Cerdan, had ook vliegangst. Toen Edith Piaf hem opbelde dat ze hem miste en wilde zien, liet hij zijn vrouw en kinderen achter en overwon zijn vliegangst om van Parijs naar New York te vliegen. Zijn vliegtuig stortte neer. Piaf hoorde voor haar optreden dat haar minnaar was omgekomen, ze ging toch het podium op en stortte halverwege haar show in. Daar denk ik dan aan als zoiets gebeurt, met complottheorieën houd ik mij niet bezig.’
Waar houdt u zich wel mee bezig?
‘Vandaag was de verjaardag van mijn vriend, die twintig jaar geleden suïcide pleegde. Hij zou veertig geworden zijn. Ik weet nog dat toen ik het hoorde ik het verbijsterend vond dat ik de radio aanzette en het gewone nieuws van de dag hoorde. Er was zoiets groots in mijn leven gebeurd, en het was geen wereldnieuws.
‘Ook is het vandaag, 13 maart, precies 76 jaar geleden dat de Anschluss plaatsvond, dat Hitler Oostenrijk bij Duitsland voegde. Op dit moment is er iets gelijkwaardigs aan het gebeuren met de Krim. Ik vind het wel griezelig, veel grote conflicten zijn op zo’n manier begonnen.’
En Europa staat erbij en kijkt ernaar?
‘Wij kijken toe ja – ik vind dat we over Europa moeten praten als iets wat over ons gaat, dus ik zeg wij. Ik denk dat Poetin lacht om de economische sancties van Europa. Maar wat kan Merkel doen? Duitsland is deels afhankelijk van het Russische gas. Ik zag een cartoon van De Standaard waarin Merkel achter haar computer op de facebookpagina van Poetin zit en op ‘ontvrienden’ klikt, misschien is dat wel het enige dat ze kan doen.’
Paus Franciscus © afp.
Nog een jubileum, een jaar de paus. Bent u een fan?
‘Als je dat bij vorige paus had gevraagd zou ik direct nee hebben gezegd. Ik vind het hoopvol dat hij zich als gewoon mens positioneert en de kant van de armen kiest. Er staat een man gewoon zichzelf te zijn, en dat is uiterst zeldzaam in belangrijke machtsfuncties. Dat is heel goede pr, zo komt de kerk weer een stapje dichter bij de gewone mens.’
Wat is het nieuws van de dag in België?
‘Natuurlijk dat Toots Thielemans ermee stopt op zijn 91ste. Dat is één van de weinige Belgen die tot de wereldgeschiedenis is gaan behoren. Hij heeft in 1983 nog een prachtig nummer met Billy Joel gemaakt, één van de helden uit mijn jeugd. Billy Joel noemde hem toen de beste mondharmonicaspeler in de wereld. En mij persoonlijk heeft hij ook geraakt, ik leerde hem kennen door mijn boek over chansons. Hij speelde ook vele klassiekers van bijvoorbeeld Jacques Brel met zijn mondharmonica.’
)
In Nederland zijn volgende week verkiezingen. U toert door het land, volgt u de politiek een beetje?
‘De politiek in Nederland volg ik niet. Ik ben nu regelmatig in Nederland, maar Nederland is echt het buitenland. Er zijn veel overeenkomsten, maar alles is toch net iets anders. De manier van spreken, de cultuur. Toch voel ik me hier wel steeds meer op mijn gemak. Wij Vlamingen zijn adoptiewezens, misschien zou ik na een jaar in Amsterdam wonen ook mensen omverrijden met mijn fiets.
‘Maar ik heb tot mijn vreugde wel vastgesteld dat er een oprechte liefde is bij het Nederlands publiek voor de Franse cultuur. Het beeld van de Nederlander is natuurlijk dat ze met hun caravan vol Nederlandse spullen naar Frankrijk op vakantie gaan en de taal niet willen spreken, maar ik had het mis: er klopt een Frans hart in Nederland. Dat merk ik uit de reacties op mijn colleges in De Wereld Draait Door en door het feit dat ik steeds vaker vanuit Nederland word benaderd om te spreken.’
En de Nederlandse inzending voor het Songfestival, heeft u dat toevallig wel meegekregen?
‘Nee ik heb het niet gezien. Ik heb wel gehoord dat Ilse DeLange het doet, is het wat?’
Het is een countryliedje.
‘Oh dan maken jullie geen schijn van kans.’
Maakt België dat dan wel?
‘Onze inzending is nog niet bekend. Op dit moment zijn de voorrondes volop aan de gang. Dat is een heel nationaal evenement geworden. Eigenlijk is het voorspel in Vlaanderen belangrijker dan het eigenlijke Songfestival. Maar misschien komt dat wel omdat wij toch niet aan de bak komen, België heeft maar één keer gewonnen.’
Als we het toch over competitie gaan hebben, verheugt u zich op het WK?
‘Ik kijk er zeker naar uit. U zal uw haar wel oranje gaan verven, Nederlanders gaan daar toch wat verder in, maar ik ga het gewoon lekker samen met vrienden kijken. Ik heb vertrouwen in dit team en ik denk dat we wel eens ver kunnen komen. Om nou niet meteen te zeggen: we worden kampioen. Mocht er enig Nederlands bloed door mijn aderen lopen had ik de Rode Duivels al de overwinning toegeschreven, maar ik blijf toch een Vlaming dus ik ben bescheidener. Het zou wel geweldig zijn als we jullie er in de halve finale uitknikkeren, dan kunnen we daar de komende vijftig jaar op teren. Dat is voor jullie nog veel erger dan voor ons.’
Laten we hier vandaag niet mee eindigen, heeft u nog iets leuks gezien in het nieuws?
‘Ja een Nederlandse uitvinding waarmee een telefoon kan opgeladen worden aan een plant. Geweldig nieuws dat mij hoopvol stemt. Het is toch wonderlijk dat de mens daartoe in staat is? Misschien komt het zover dat we auto’s kunnen bijtanken aan bomen. Dat er velden vol bomen worden geplant en overal weer bossen komen. Een toffe toekomst, met dank aan Nederland.’